Δημιουργική δράση: Ας εξερευνήσουμε την ποίηση

Πολιτισμός
Typography

Ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων με συνοδοιπόρο την Παιδική Βιβλιοθήκη στο Σταθμό Λαρίσης, συνεχίζει τις διαδικτυακές δημιουργικές δράσεις με τον τίτλο ¨Ας...”. Σκοπός είναι τα παιδιά, συντροφιά με τους γονείς τους, να κρατήσουν δυνατή την επαφή τους με τα βιβλία και τις βιβλιοθήκες.

Οι δράσεις είναι σχεδιασμένες με σύντομο και ξεκάθαρο τρόπο, ακολουθώντας φιλαναγνωστικές και παιδαγωγικές πρακτικές. Θα κοινοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μέσω email στα μέλη της βιβλιοθήκης, σε εβδομαδιαία βάση. 

Στόχος των δράσεων είναι η παροχή ευκαιριών στα παιδιά και στις οικογένειες, μέσω εναλλακτικών προτάσεων, να αξιοποιήσουν τον ελεύθερο χρόνο τους προς όφελος της προσωπικής ανάπτυξης, της δημιουργικής έκφρασης και της ψυχαγωγίας. Θα μπορεί ο καθένας να διαβάζει τις οδηγίες, να τις εκτυπώνει ή να τις αντιγράφει και να απολαμβάνει στο σπίτι του μια μικρή φιλαναγνωστική εμπειρία. Οι δράσεις θα απευθύνονται σε παιδιά από 5 έως 15 ετών.

Ας εξερευνήσουμε την ποίηση

Για παιδιά από 7 ετών

Στόχος της δράσης είναι η γνωριμία με την παιδική ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Πολύμορφη και πολύτροπη, με τη δικής της μοναδική δυναμική, η ποίηση αντλεί τη δύναμη της από τα συναισθήματα που μας γεννά.

“...Να παραμερίσουμε ποιητή για να περάσεις”

     Κωστής Παλαμάς

ritsos

          

                              

                                                     

 

 

 

 

                                                                                                            

 

 

 

Ο Γιάννης Ρίτσος είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους Έλληνες λογοτέχνες της Ελλάδας, με παγκόσμια εμβέλεια. Γεννήθηκε στη Μονεμβασιά στις 14 Μαϊου του 1909, από εύπορους γονείς και με έμφυτη την αγάπη για τη φύση, το παιχνίδι και τη ζωή. Η ευαίσθητη φύση του σε συνδυασμό με την αγάπη της μητέρας του για τη λογοτεχνία, τον οδήγησαν να γράψει, παιδί ακόμα, το 1917 τους πρώτους του στίχους. Ο ποιητής άφησε μια σπουδαία παρακαταθήκη από ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, πεζογραφήματα και θεατρικά, μελέτες για ομότεχνους του, μεταφράσεις και δημοσιεύματα.

Ήταν ένας ακούραστος εργάτης της τέχνης του, ένας αγωνιστής και υπερασπιστής της ειρήνης, με βαθιά πίστη στον άνθρωπο και στις αξίες της ζωής. Πηγή έμπνευσης του δημιουργού με αφορμή τη γέννηση της κόρης του ήταν η παιδική ηλικία.

Όπως είχε ο ίδιος πει: “Λένε πως οι ποιητές είναι παιδιά. Όχι. Τα παιδιά είναι ποιητές. Γιατί αυτά ανακαλύπτουν και εξερευνούν τον κόσμο που τους είναι κάτι καινούργιο και άγνωστο. Και ανακαλύπτοντας κι εξερευνώντας τον κόσμο, του δίνουν νέο περιεχόμενο, τον ξαναδημιουργούν έτσι όπως το αντιλαμβάνονται, έτσι όπως επιθυμούν”.

Η πρώτη ποιητική συλλογή αφιερωμένη στο παιδί, γράφεται και εκδίδεται το 1955, εμπνευσμένη από τη γέννηση της κόρης του Έρης, με τίτλο Πρωινό άστρο και υπότιτλο Μικρή εγκυκλοπαίδεια υποκοριστικών για την κορούλα μου, η οποία περιλαμβάνεται στον δεύτερο τόμο των Ποιημάτων του. Το 1964 κυκλοφορεί η δεύτερη συλλογή με τίτλο Παιχνίδια του ουρανού και του νερού, την οποία αφιερώνει στον Φωτούλη και την Έρη και έχει περιληφθεί στον τρίτο τόμο της συγκεντρωτικής έκδοσης των Ποιημάτων.

Η τρίτη συλλογή με παιδική ποίηση εκδίδεται το 1978 με τίτλο Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα, έχει συμπεριληφθεί στον πρώτο τόμο των Ποιημάτων του, όπως και η τέταρτη συλλογή, η οποία κυκλοφορεί το 1980 με τίτλο Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού.

Αφόρμηση – Διαβάζουμε το παρακάτω απόσπασμα από τη συλλογή “Παιχνίδια τ’ ουρανού και του νερού”.

                                              Τζιτζίκια στήσαν το χορό
                                               στο ντάλα μεσημέρι
                                               και στέκουν γύρω τα παιδιά
                                               και παίζουν παλαμάκια.

                                               Mια πεταλούδα διάφανη,
                                               πορτοκαλιά και μαύρη,
                                               στου γέρου κόσμου στάθηκε
                                               τα φρύδια επάνω, αντήλιο,
                                               κι έπαιζε και κρυφόγνεφε
                                               της πίκρας μαντιλάκι.

                                           Γ. Ρίτσος, Παιχνίδια τ’ ουρανού και του νερού, Kέδρος, 2003

 

1) Ποια είναι η πρώτη εικόνα ή σκέψη που σας έρχεται στο μυαλό μόλις ακούτε το ποιήμα;

     …………………………………………………………………………………………….

     …………………………………………………………………………………………….

2) Ποιο τίτλο θα δίνατε εσείς στο ποίημα και γιατί;

    ……………………………………………………………………………………………..

    ……………………………………………………………………………………………..

3) Αναζητήστε και προσπαθήστε να βρείτε το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη “Τα τζιτζίκια”.

    Τι κοινό έχει με το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου; Τι συμβολίζουν τα τζιτζίκια;

    ……………………………………………………………………………………………..

    ……………………………………………………………………………………………..

4)  Ανακαλύψτε σε βιβλία, εγκυκλοπαίδειες ή ακόμη και στο διαδίκτυο την ιστορία του τζιτζικιού

    και της πεταλούδας.

    Μάθετε τα μυστικά τους: πώς ζουν, με τι τρέφονται, ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους

    γνωρίσματα; Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα λεύκωμα με τις πληροφορίες που

    θα συγκεντρώσετε και να προσθέσετε φωτογραφίες ή να ζωγραφίσετε εσείς τις εικόνες.

5) Παίξτε με τις λέξεις των στίχων!

     Οδηγίες: Καθίστε σε κύκλο πάνω σε μαξιλαράκια. Ο πρώτος του κύκλου ξεκινά να διαβάζει το

                    ποίημα. Ο επόμενος σταματά ξαφνικά πάνω σε μια λέξη. Αυτή τη λέξη καλούνται να

                    την αναπαραστήσουν με παντομίμα δύο παιδιά που θα επιλέξει ο αφηγητής. Αυτός που

                    θα κάνει την καλύτερη αναπαράσταση γίνεται τώρα ο αφηγητής και ο διπλανός του θα

                    πρέπει να τον σταματήσει σε μια καινούργια λέξη. Το παιχνίδι τελειώνει με την

                    ολοκλήρωση της απαγγελίας του αποσπάσματος.

6) Στην παρακάτω κάρτα μπορείτε να ζωγραφίσετε την πεταλούδα, αντί όμως για χρώματα θα την ζωγραφίσετε με λέξεις. Λέξεις που μπορείτε να διαλέξετε από το ποίημα ή δικές σας αγαπημένες φράσεις. Εκτυπώστε την κάρτα εδώ     

Βιβλιογραφία

Βακάλη-Συρογιαννοπούλου Φ., Γιάννης Ρίτσος, εκδ. Άγκυρα, Αθήνα, 2009
Ρίτσος Γ., Παιχνίδια τ’ ουρανού και του νερού, εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 1985
Συλλογικό, Ρίτσος Γιάννης: Πάντα παρών στο κάλεσμα της εποχής, εκδ. Σύγχρονη εποχή, Αθήνα, 2011
Τζαβάρα Κ., Γιάννης Ρίτσος, εκδ. Διάπλους, Θεσσαλονίκη, 2009

Αν θέλετε,  μπορείτε να μας τις στείλετε μέσω email στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.@Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε..Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., ώστε να τις δημοσιεύσουμε στα social media του ΟΠΑΝΔΑ.